Nederland moet ervoor zorgen dat de uitstoot van broeikasgassen in 2030 55% lager is dan in 1990. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) rekende de klimaatplannen van het kabinet-Schoof door en concludeerde dat de kans heel klein is dat dit wettelijke klimaatdoel wordt gehaald. Met het huidige klimaatbeleid komt de emissiereductie naar verwachting uit op 44% tot 52% in 2030 ten opzichte van 1990, blijkt in de Klimaat- en Energieverkenning 2024 (KEV 2024) (pdf).

Tegenslagen en politieke keuzes

De verwachte emissiereductie valt 1% tot 5% lager uit dan de 46% tot 57% die het PBL vorig jaar nog had geraamd. Dit is niet alleen te wijten aan tegenslagen in de uitvoering, zoals vertraging bij de aanleg van windparken op zee en stagnatie bij de productie van groene waterstof, maar ook aan politieke keuzes die het kabinet-Schoof heeft gemaakt, zoals het verhogen van de maximumsnelheid en het afschaffen van de salderingsregeling voor zonnepanelen.

16 tot 24 megaton CO2 extra

Alleen met extra maatregelen zou Nederland het doel van 55% emissiereductie kunnen halen. Een extra reductie van 16 megaton CO2 in 2030 brengt de slagingskans op 50%. Als Nederland de uitstoot met 24 megaton extra kan terugdringen, is de kans heel groot (95%) dat het klimaatdoel van 55% minder uitstoot in 2030 wordt gehaald.

Om een indicatie te geven van de mogelijke impact die eerder geopperde maatregelen kunnen hebben, publiceerde de NOS onder andere onderstaande cijfers ter vergelijking:

• accijnzen fossiele brandstoffen omhoog: 0,4 megaton CO2
• 1 miljoen huizen een hybride warmtepomp: 1,3 megaton CO2
• alle bestelauto’s elektrisch: 3,6 megaton CO2
• halvering van de veestapel: 4,9 megaton CO2
• sluiting van Tata Steel: 7,6 megaton CO2

Klimaatneutraal in 2050 niet haalbaar

Met nog zo’n 5 jaar te gaan zal de overheid op zoek moeten naar beleidsmaatregelen die niet alleen snel kunnen worden doorgevoerd, maar ook snel voldoende effectief zijn. Het PBL beraamt namelijk dat – zonder extra maatregelen – het doel van 55% emissiereductie waarschijnlijk pas rond 2035 wordt gehaald.

Met deze vertraging van de uitstootreductie zal Nederland ook het doel van klimaatneutraliteit in 2050 niet bereiken. Daarvoor moet Nederland de komende jaren namelijk minimaal 7,3 megaton per jaar minder uitstoten. Met het huidige beleid wordt de uitstoot echter slechts met 3,8 megaton per jaar gereduceerd, zo blijkt uit de berekeningen van het PBL.

Raad van State uit felle kritiek op klimaatbeleid

De Raad van State uitte in zijn Klimaatbeschouwing ook scherpe kritiek op het klimaatbeleid van het kabinet-Schoof en dringt aan op nieuwe maatregelen om de doelen te halen. Het kabinet-Schoof zette een streep door veel plannen van het vorige kabinet om de CO2-uitstoot terug te dringen. Dit geldt onder meer voor de verplichting om een hybride warmtepomp aan te schaffen en de miljardensteun om de landbouw te verduurzamen.

Sophie Hermans, minister van Klimaat en Groene Groei, streeft ernaar om binnen een half jaar extra maatregelen te kunnen voorstellen die het klimaatdoel van 2030 dichterbij brengen.