Van 11 tot en met 22 november 2024 vindt de 29^e Conference of Parties (COP29), de jaarlijkse klimaattop van de Verenigde Naties, plaats in Bakoe, Azerbeidzjan. Tijdens deze klimaattop onderhandelen de VN-lidstaten met elkaar over de wereldwijde aanpak van klimaatverandering.

Het thema van de VN-klimaattop is dit jaar In Solidarity for a Green World. Onderwerpen die op de agenda staan, zijn onder meer regels voor de CO2-emissiemarkten, nationale en internationale klimaatplannen en de integratie van duurzaamheid en klimaat in onderwijssystemen. Prangende vraag tijdens de COP29 is echter: wie gaat de aanpak van klimaatverandering betalen?

Klimaatfinanciering is heikel punt

De financiering van de klimaatdoelstellingen is een heikel onderwerp. Het gaat namelijk om heel veel geld. De huidige afspraak uit 2009 – rijke landen betalen tot 2025 jaarlijks € 100 miljard aan arme landen voor klimaatadaptatie en het herstel van schade als gevolg van klimaatverandering – loopt bijna ten einde.

Er moet dus een nieuw akkoord komen voor klimaatfinanciering. Daarbij gaat het niet alleen om de hoogte van het bedrag – er zou maar liefst € 1.000 miljard nodig zijn – maar vooral om de vraag welke landen hun portemonnee moeten trekken. Daarover lopen de meningen uiteen.

China weigert te betalen

Tot dusver pompten de OESO-landen, waaronder de meeste EU-lidstaten, de Verenigde Staten en Australië, geld in het klimaatfonds. De afgelopen jaren is er echter het nodige veranderd in de wereldorde. Zo is China uitgegroeid tot één van de rijkste landen ter wereld. De westerse landen vinden daarom dat China moet gaan meebetalen, maar dat is China vooralsnog niet van plan.

Trump wil uit Klimaatakkoord stappen

De herverkiezing van Donald Trump tot president van de Verenigde Staten maakt de situatie er niet eenvoudiger op. Trump zou namelijk bezig zijn met voorbereidingen om de VS – net als tijdens zijn vorige regeerperiode – weer terug te trekken uit het Klimaatakkoord van Parijs, zo schreef The New York Times dit weekend.

Trumps terugkeer in het Witte Huis kan desastreus uitpakken voor de haalbaarheid van de internationale klimaatdoelstellingen. Trumps plannen kunnen leiden tot 4 miljard ton extra CO2-uitstoot, zo berekende de klimaatsite CarbonBrief eerder dit jaar. Dat is meer dan er de afgelopen 5 jaar wereldwijd aan CO2-uitstoot is bespaard.

Klimaatdoelen op losse schroeven

In het warmste jaar ooit gemeten luidden wetenschappers de noodklok voor het klimaat. Zij waarschuwen dat het kantelpunt is bereikt waarbij de gevolgen van klimaatverandering rampzalig en onomkeerbaar zullen zijn.

Internationale afspraken om klimaatverandering tegen te gaan zijn harder nodig dan ooit tevoren. Maar of het tijdens de COP29 tot een nieuw akkoord komt, is maar zeer de vraag. Zeker als China en de VS de hand op de knip willen houden en mogelijk meer landen dit voorbeeld zullen volgen.