De Natuurherstelwet is een belangrijk onderdeel van de Green Deal, waarmee Europa de opwarming van de aarde en klimaatverandering wil tegengaan. De klimaat- en milieuplannen van de EU stuitten echter op veel weerstand in de politiek en samenleving. Volgens tegenstanders zit de Natuurherstelwet boeren en bedrijven in de weg.

Natuurherstel is echter cruciaal om de landbouw en economie toekomstbestendig te maken. Volgens de Europese Commissie is zeker 80% van de bodem, het water en de zeeën er zo slecht aan toe dat veel planten- en diersoorten dreigen te verdwijnen. En de natuur heeft al veel te lijden door de klimaatverandering. Door het verdwijnen van de biodiversiteit kan op termijn ook de voedselproductie in gevaar komen.

Afgezwakt na protest

Vanwege de vele protesten is de Natuurherstelwet uiteindelijk flink afgezwakt. Volgens de wet moeten er uiterlijk in 2030 herstelmaatregelen genomen zijn voor 30% van de natuurgebieden die in slechte staat verkeren, en in 2050 geldt dit voor 90%.

In de oorspronkelijke tekst van voormalig Eurocommissaris Frans Timmermans ging het bovendien over een verslechteringsverbod, maar in de nieuwe versie hebben de EU-landen alleen nog een inspanningsverplichting om verslechtering tegen te gaan.

Binnen twee jaar plan van aanpak

Ondanks het afzwakken van de Natuurherstelwet, was er bij de finale stemming in de Europese Raad in eerste instantie onvoldoende steun. Hoewel zij zich aanvankelijk van stemmen wilde onthouden, stemde de Oostenrijkse milieuminister uiteindelijk – tegen de zin van haar coalitiegenoten – in met de wet. De Oostenrijkse bondskanselier vindt het handelen van de milieuminister onwettig en stapt naar het Europese Hof, maar volgens deskundigen maakt hij daar weinig kans.

Dat betekent dat ook Nederland nu met de wet aan de slag moet. Dat wordt voor Nederland een extra grote uitdaging, omdat we ook al te maken hebben met een groot stikstofprobleem. Dit kan betekenen dat het land nog meer ‘op slot’ moet.

Alle EU-landen krijgen twee jaar de tijd om een plan van aanpak te maken hoe zij de natuur op hun grondgebied gaan verbeteren.