Het uitgangspunt van MVO is het streven naar een balans tussen de drie P’s: people (mensen), planet (milieu) en profit (bedrijfswinst). Kiezen voor deze manier van ondernemen betekent dat je organisatie wil bijdragen aan het oplossen van grote maatschappelijke problemen, zoals luchtvervuiling, klimaatverandering, arbeidsomstandigheden of vergrijzing. MVO gaat dus verder dan klimaat en energie.

Redenen voor MVO

Maar waarom zou je organisatie überhaupt werk maken van MVO? Daar zijn een aantal redenen voor te noemen:

• Bij kredietaanvragen letten banken en investeerders steeds meer op duurzame factoren. Vaak kan je organisatie vooral bij grote banken tegen een lagere rente dan de geldende marktrente lenen.
• Naast de bedrijfsstrategie heeft ook het duurzaam regelen van financiële zaken een positief effect op het bedrijfsimago.
• Er bestaan interessante fiscale regelingen voor onderzoek naar nieuwe duurzame technologie (zie de uitleg onder het kopje ‘Klimaatneutrale bedrijfsvoering’).
• Je kunt subsidies krijgen voor onder meer energiebesparing en het aannemen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
• Niet onbelangrijk: MVO leidt tot betere financiële prestaties, op korte én lange termijn (zie onder het kopje ‘Waardegroei door MVO’).

Mkb’ers baseren hun bedrijfsmodel steeds vaker op duurzaamheid. Toch kunnen zij nog wel een slag maken in duurzaamheid en daar is ook wat te halen. Hoe pak je dat het beste aan?

Aandacht voor mensen

In een maatschappelijk verantwoorde onderneming is er allereerst aandacht voor de mensen. Je hebt dan niet alleen oog voor je eigen werknemers, maar ook voor de lokale gemeenschap in je vestigingsplaats én de werknemers in de productieketen. Blijken er in de keten bijvoorbeeld misstanden te zijn op milieu- of mensenrechtengebied (zoals te lage lonen of onveilige werkomstandigheden), dan kun je ervoor kiezen om op zoek te gaan naar een andere leverancier.

MVO raakt ook het personeelsbeleid van de organisatie. Denk aan:

• Goede arbeidsomstandigheden, betrokkenheid, een goede balans in werk-privé, maar ook een veilige werkplek.
• Persoonlijke ontwikkeling. Werknemers die zich blijven ontwikkelen, zijn beter in staat om hun werk op het juiste moment en de juiste plek te doen.
• Het aanbieden van werkervaringsplekken aan net afgestudeerden of juist pensionado’s die willen doorwerken.
• Diversiteit en inclusiviteit in het personeelsbestand. Zet bijvoorbeeld programma’s op om het aantal vrouwen in de managementlagen te verhogen of (meer) ontwikkelkansen bieden aan jong en oud.

Voor deze zaken kunnen organisaties aanspraak maken op onder meer de Subsidieregeling praktijkleren, de loonkostenvoordelen (LKV) en de loonkostensubsidie.

Waarden en normen

Eerlijk of ethisch zakendoen hoort ook bij MVO. Het gaat hierbij om de verschillende waarden en normen die een rol spelen bij bedrijfsmatige activiteiten. Vragen over de bedrijfsethiek kunnen zowel door interne als externe partijen (zoals klanten, leveranciers en zelfs concurrenten) worden gesteld.

Met de komst van sociale media zijn organisaties bovendien gevoeliger voor ethische discussies, en het afbreukrisico is groot. Zo kun je door een burger of actiegroep worden aangesproken omdat je bijvoorbeeld geen oog hebt voor de milieueffecten van het productieproces of arbeidsgehandicapten die graag aan de bak willen links laat liggen.

Als je de bedrijfsethiek wilt aanpakken, zul je extra aandacht moeten besteden aan de bedrijfscultuur, aan het ontwikkelen van gedragscodes en de morele vaardigheden van het personeel.

Klimaatneutrale bedrijfsvoering

De tweede P staat voor ‘planet’. De organisatie streeft dan naar een bedrijfsvoering die zo klimaatneutraal mogelijk is. De belangrijkste bedrijfsonderdelen die je dan onder de loep moet nemen zijn:

• Energiegebruik. Beperk dit zoveel mogelijk en kies voor duurzame (hernieuwbare) energie. Dit kan ook flink schelen in de energiekosten.
• Mobiliteit. Zuinige transportmiddelen en bedrijfsauto’s, vermindering van gereden kilometers door efficiënter vervoer en het stimuleren van het gebruik van openbaar vervoer en carpoolen besparen kosten en zorgen voor minder CO2-uitstoot.
• Inkopen. Let naast de prijs en kwaliteit ook op sociale en milieuaspecten, zoals het gedrag van toeleveranciers, bijvoorbeeld op het gebied van arbeidsomstandigheden en milieu.
• Afval. Bekijk of je extra afval kunt scheiden, bijvoorbeeld om kosten te sparen bij het af laten voeren van het bedrijfsafval.
• Papiergebruik. Werk zoveel mogelijk digitaal, gebruik gerecycled, ongebleekt papier of licht kopieerpapier en stel de printers standaard in op dubbelzijdig printen.
• Huisvesting. Houd in ieder geval rekening met de verplichting dat veel kantoren sinds 1 januari 2023 het energielabel C of hoger moeten hebben. En besteed bij het verduurzamen van het pand ook aandacht aan de bouwmaterialen, inrichting, isolatie en ventilatie. Gebruik bijvoorbeeld ledverlichting, vergroen het dak en zet de thermostaat een paar graden lager.

Organisaties die willen verduurzamen, komen in aanmerking voor verschillende subsidies en belastingvoordelen (artikel), zoals de Energie-investeringsaftrek (EIA), de Milieu-investeringsaftrek (MIA), de Willekeurige afschrijving milieu-investeringen (Vamil) of de Wet Bevordering Speur- en Ontwikkelingswerk (WBSO). Kijk voor een actueel overzicht en de voorwaarden van deze regelingen op de website RVO.nl.

Waardegroei door MVO

Verschillende onderzoeken laten zien dat MVO direct of indirect leidt tot betere financiële prestaties. Zo blijkt uit een studie van accountantsbureau PwC dat er op allerlei gebieden waarde ontstaat door MVO, bijvoorbeeld in omzetgroei.

De kosten dalen door lager energie- en waterverbruik, en de productiviteit neemt toe door het aantrekken en behouden van talent dat MVO en innovatie belangrijk vindt. Investeringen op lange termijn die stroken met MVO-doelen leiden vaak tot betere resultaten.

Ook de kosten van het aantrekken van kapitaal dalen door een daling van de risico’s en omdat er steeds meer financieringsopties zijn voor duurzame activiteiten. Wil je aan de slag gaan met het verduurzamen van de financiën van je organisatie? Pak het dan zo aan:

• Kies voor een duurzame bank, verzekeraar, pensioenuitvoerder en duurzame spaar- en beleggingsproducten.
• Betaal crediteuren op tijd. Zoals gezegd valt onder MVO óók het respectvol omgaan met leveranciers en het op tijd betalen van facturen.
• Vermijd uiteraard corruptie en oneerlijke concurrentie.
• Zorg voor een verantwoord belastingbeleid. Belasting betalen is een formele tegenprestatie die je organisatie levert aan de samenleving.
• Wees eerlijk en open over de financiële keuzes die je organisatie maakt. Neem dus ook MVO-factoren mee in de jaarverslaggeving.

Meer transparantie met geïntegreerd jaarverslag

Mede door de komst van de CSRD (artikel) verschuift de klassieke manier van jaarverslaggeving van het verstrekken van puur financiële informatie naar het meenemen van MVO-factoren. De resultaten van een berekening waarbij maatschappelijke en milieueffecten worden beprijsd, worden door steeds meer ondernemingen gepubliceerd in een geïntegreerd jaarverslag.

Hierin maken zij inzichtelijk hoe het ondernemingsresultaat uitpakt als ook ‘people-’ en ‘planet’-kosten meegerekend worden. Zo’n jaarverslag weerspiegelt de bedrijfsstrategie en laat op een transparante manier zien hoe de organisatie presteert, welke invloed deze heeft op haar omgeving en wat de risico’s zijn waaraan die is blootgesteld.

In dit kader mag het onderwerp ‘Core and More’ niet ontbreken. Hierbij ligt de focus op slimmer en slanker verslagleggen.

Al met al zijn er genoeg redenen te verzinnen vóór MVO. Maar voor elke organisatie zijn de MVO-activiteiten anders. Dit heeft te maken met de sector, de bedrijfscultuur en strategie. Met de MVO start-scan op mvonederland.nl kun je checken welke stappen je op weg helpen.