De duurzame ontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties (VN) zijn bedoeld om gezamenlijk de wereld een stuk duurzamer te maken en het niveau van welvaart en welzijn internationaal op te krikken. Dat betekent onder meer het uitbannen van armoede en actie om te verduurzamen. Richtpunt is om de doelstellingen in 2030 te bereiken.
De SDG’s zijn tot stand gekomen na een lange reeks gespreksrondes. De VN heeft overheden, non-gouvernementele organisaties (ngo’s) en het bedrijfsleven van overal ter wereld om input gevraagd. Daarnaast zijn wereldwijd ook miljoenen burgers gevraagd naar wat zij belangrijk vinden. Dat alles heeft geleid tot 17 overkoepelende SDG’s. In 2015 hebben de 193 landen die lid zijn van de VN zich verbonden aan de doelstellingen, die op 1 januari 2016 in werking zijn getreden.

Versnelling nodig in Nederland

Nederland heeft zich als VN-lid ook verbonden aan de SDG’s. Omdat de doelstellingen heel algemeen zijn geformuleerd, moet elk land zelf bepalen welke gebieden de meeste aandacht verdienen en daar ook beleid op maken. Dat doet de Rijksoverheid in samenspraak met onder meer gemeenten, provincies, bedrijfsleven en kennisinstellingen, maar ook met de specifieke netwerkorganisatie SDG Nederland.
Ook wordt elk jaar onderzocht of Nederland op schema ligt met het halen van de doelen voor 2030. De meest recente monitor (pdf) laat zien dat er een versnelling nodig is om de doelen te halen.

Brede aanpak gevraagd

Er zijn 17 overkoepelende SDG’s, die samen moeten zorgen dat alle aspecten van verbetering van de wereld worden meegenomen. Zo stelt de overkoepelende SDG 1 klip en klaar: Beëindig armoede overal en in al haar vormen. Maar ook natuur en werkzekerheid komen terug in de doelstellingen.
Van alle SDG’s zijn uitgebreide beschrijvingen te vinden op de site van de VN, dus een herhaling van die opsomming laten we hier achterwege. De vier doelstellingen die het duidelijkst zijn te koppelen aan het bedrijfsleven zijn SDG 8, 9, 10 en 12.
Het idee is dat de SDG’s allemaal met elkaar samenhangen, en aangeven wat er moet gebeuren om de wereld groener en leefbaarder te maken. Beleid om vooruitgang te boeken zou daarom ook gericht moeten zijn op een brede aanpak, in plaats van op één SDG.
Zo is het één ding om op een duurzame manier energie op te wekken om te werken aan SDG 7. Maar als de productie van apparaten voor duurzame energie gepaard gaat met slechte werkomstandigheden of verontreiniging, dan komt de voortgang bij andere SDG’s in het gedrang.

SDG’s hebben nog onderliggende doelen

De 17 overkoepelende SDG’s hebben ook weer allemaal een reeks onderliggende doelen, in totaal 169. Om een voorbeeld te nemen van een doel dat duidelijk samenhangt met inzet vanuit het bedrijfsleven: SDG 8. Die omschrijft de VN als ‘Bevorder aanhoudende, inclusieve en duurzame economische groei, volledige en productieve tewerkstelling en waardig werk voor iedereen.’
Onderliggende doelen om dat te bereiken zijn bijvoorbeeld het uit de wereld helpen van gedwongen arbeid en zorgen voor veilige en gezonde werkomgevingen voor alle werknemers. Ook is een onderliggend doel om te streven naar ‘ontkoppeling van economische groei en de achteruitgang van het milieu’.

Concurrentievoordeel uit verduurzaming

Aan documentatie, doelen en ambities internationaal dus geen gebrek. Maar waarom zou je als mkb’er met de SDG’s aan de slag gaan?
Allereerst gaan we er even vanuit dat je er zelf niet op tegen bent om de wereld een betere plek te maken. En dan geven deze doelstellingen aardig wat houvast bij het opstellen van beleid. Daarnaast geldt ook voor de SDG’s wat voor andere vormen van verduurzaming geldt: het kan je onderneming een concurrentievoordeel opleveren.
Door een steentje bij te dragen aan het halen van de SDG’s laat je zien dat je onderneming maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt. En duidelijk maken dat je hiermee bezig bent kan klanten, afnemers of zakenpartners over de streep trekken. Wat daarbij mogelijk extra helpt is dat het niet gaat om een ondefinieerbaar label of een onduidelijke norm, maar om doelstellingen waar wereldwijd landen zich achter hebben geschaard.
Het bestuderen van de SDG’s kan bovendien nuttig zijn voor het aanscherpen van je bedrijfsvoering. Want door na te denken over de doelstellingen krijg je ook internationale kansen en risico’s op het netvlies.

Druk van afnemers en financiers

Daarnaast is de kans aanwezig dat er ook ‘externe druk’ ontstaat om de duurzame doelstellingen er eens bij te pakken voor je onderneming. Zo krijgen grote ondernemingen te maken met steeds meer Europese verplichtingen voor duurzaamheidsrapportages. Zo moeten ondernemingen volgens de Corporate Sustainability Reporting Directive (artikel) rapporteren over hun impact op mens en milieu en schrijft de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (artikel) voor dat zij alert moeten zijn op mogelijke misstanden in de productieketen.
Om te voldoen aan deze verordeningen kijken grote ondernemingen ook nadrukkelijk naar hun toeleveranciers. Kun je aantonen dat je de duurzame zaakjes op orde hebt, dan kom je mogelijk dus eerder in aanmerking voor een interessante samenwerking. Een internationale standaard als de SDG’s is dan aantrekkelijk om mee te kunnen schermen.
Maar ook financiers of gemeentes die een aanbesteding uitschrijven, nemen een bijdrage aan de SDG’s nadrukkelijk mee bij hun selectiebeleid. Ook op die manier kun je dus je kansen vergroten.

Doelstellingen afbakenen

Hoe pak je dat dan aan als mkb’er? Zeker is dat het mkb ook nodig is om de doelen überhaupt te kunnen halen. Tegelijkertijd blinken niet alle doelstellingen uit in concreetheid, en het zijn er nogal veel. Lang niet alle doelen zijn even relevant voor een doorsnee mkb’er die alleen binnen de landsgrenzen actief is.
Een voor de hand liggende eerste stap is dan ook om de 169 onderliggende doelen van de 17 SDG’s onder de loep te nemen, om te zien aan welke doelen jij wilt bijdragen met je onderneming. Daarbij kun je als criterium gebruiken op welke gebieden jouw onderneming de meeste positieve impact kan maken. En op welke manier je onderneming nu een negatieve impact heeft, om te zien of je die kunt verkleinen. Dit alles helpt om je plan van aanpak aan te scherpen, want bijdragen aan álle SDG’s kan simpelweg niet als onderneming.

Beleid aanpassen of netwerk opzoeken

Als je deze afbakening eenmaal hebt gemaakt, kun je denken aan aanpassingen in de bedrijfsvoering. Bijvoorbeeld in het mobiliteitsbeleid (denk aan deelauto’s of elektrische auto’s of de fiets) of het inkoopbeleid (denk aan afvalreductie als speerpunt bij inkoop). Ook valt er mogelijk nog een hoop te winnen door het vergroenen van je bedrijfspand (artikel). Een uitgebreid stappenplan voor het inpassen van SDG’s in de bedrijfsvoering staat op de site van SDG Nederland.
Maar je kunt het ook op een andere manier benaderen, bijvoorbeeld door je kennis van ondernemen en netwerk in te zetten voor ondernemers in opkomende economieën, zoals het netwerk Ondernemers voor Ondernemers van Oxfam Novib. Er zijn ook lokale netwerken van ondernemers in Nederland die zich (internationaal) bezighouden met de doelstellingen, en er is de Nederlandse afdeling van het VN-netwerk dat ondernemers helpt met het implementeren van de SDG’s. Dit alles is direct ook helemaal in de geest van SDG 17: partnerschap om doelstellingen te bereiken.